Prawie 17 mln zł z UE trafiło do firm w regionie na granty badawczo-rozwojowe dzięki PFRR

218 projektów badawczo-rozwojowych podlaskich przedsiębiorstw, 33 wynalazki, 8 wzorów przemysłowych i 12 wzorów użytkowych to efekty działalności funduszy grantowych Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego, finansowanych ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego.

Podlaskie firmy skutecznie wykorzystały granty na tworzenie innowacji

Z końcem marca br. Fundacja zakończyła realizację kolejnego projektu grantowego, mającego na celu upowszechnienie działalności badawczo-rozwojowej wśród podlaskich przedsiębiorstw. W sytuacji kiedy przedsięwzięcie biznesowe wymagało rozwiązania problemów technicznych lub zdobycia dodatkowej wiedzy, przedsiębiorcy zlecali wykonanie potrzebnych usług i otrzymywali częściową refundację poniesionych wydatków. Średnia wartość grantu wyniosła 80 tys. zł. Z grantów łącznie skorzystały 144 przedsiębiorstwa. Najwięcej z sektora metalowo-maszynowego. Nieco mniej przedsięwzięć związanych było z sektorem medycznym, rolno-spożywczym, czy ekoinnowacjami. Z kolei największa cześć wydatków, ponoszonych przez firmy, dotyczyła prac koncepcyjnych i projektowych, prototypowania, badania zgodności z normami, certyfikacji wyrobów, testowania produktów i procesów itp. Wszystkie projekty badawczo-rozwojowe miały solidne uzasadnienie rynkowe, a aż 25 proc. z nich zakończyło się opracowaniem wynalazku, wzoru przemysłowego lub użytkowego i złożeniem wniosków o ochronę własności przemysłowej do Urzędu Patentowego RP lub zagranicznych biur patentowych.

Podlaskie przedsiębiorstwa przemysłowe najbardziej aktywne innowacyjnie w Polsce

Zakończenie projektu grantowego fundacji zbiegło się w czasie z publikacją najnowszego Raportu GUS „Działalność innowacyjna przedsiębiorstw za lata 2017-2019” z lutego br. Okazuje się, że aż 30,7 proc. podlaskich przedsiębiorstw przemysłowych tworzy lub wdraża innowacje i jest to zdecydowanie najwyższy odsetek w porównaniu z przedsiębiorstwami z innych regionów (średnia dla Polski to 21,7 proc.). Poza tym, w ostatnich latach, 8 proc. podlaskich przedsiębiorstw przemysłowych złożyło wnioski do Urzędu Patentowego RP o ochronę prawną opracowanych wynalazków. I to również zdecydowanie najlepszy wynik w kraju. W drugim w kolejności województwie podkarpackim takie wnioski złożyło 4,9 proc. przedsiębiorstw przemysłowych, a średnio w Polsce – 2,8 proc. W poprzednim zestawieniu podlaskie zajmowało 12 miejsce pośród polskich regionów.  Teraz jest najlepsze.

– Raport GUS obejmuje okres trzyletni, więc nie są to dane incydentalne, a bardziej trend. W ostatnich latach udział przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie wśród wszystkich podlaskich przedsiębiorstw przemysłowych wzrósł z 20 do 30 proc.  Zresztą dobrą kondycję podlaskiego przemysłu potwierdzają także inne dane makroekonomiczne. Dynamika wzrostu produkcji przemysłowej oraz eksportu wyraźnie przewyższa średnią krajową i co ważne, pandemia tej sytuacji nie zmieniła – podaje Marek Dźwigaj – Prezes Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego.

Z raportu GUS wynika, że coraz więcej podlaskich firm prowadzi prace badawczo-rozwojowe.  W ostatnich  latach 11,2 proc. podlaskich przedsiębiorstw przemysłowych prowadziło własne prace B+R, a 7,8 proc. zlecało takie prace innym podmiotom. Średnio w kraju było to odpowiednio 8,9 oraz 3,4 proc. Aktywność innowacyjna skutkowała wprowadzeniem do oferty nowego produktu, zastosowaniem nowej technologii lub nowych procesów biznesowych. Takie działania, w badanym przez GUS okresie,  zrealizowało 22,1 proc. podlaskich przedsiębiorstw przemysłowych, przy średniej krajowej 18,9 proc. Przy czym, aż 7,5 proc. podlaskich przedsiębiorstw przemysłowych wprowadziło do swojej oferty zupełnie nowy produkt – nowy dla całego rynku.

Niestety, pomimo, że coraz więcej podlaskich przedsiębiorstw podejmuje działalność innowacyjną, to nakłady, które ponoszą w związku z tym, są dwukrotnie niższe niż średnia krajowa.

– Wynika to przede wszystkim ze struktury podlaskiej gospodarki, w której znikomy udział mają przedsiębiorstwa tzw. wysokiej techniki. Wartość koniecznych wydatków na prace badawcze w podlaskim przemyśle, gdzie prym wiedzie przemysł spożywczy, metalowo-maszynowy, czy drzewny jest naturalnie niższa niż np. w przemyśle farmaceutycznym, elektronicznym, chemicznym czy biotechnologicznym. Co wcale nie znaczy, że podlaskie przedsiębiorstwa przemysłowe nie są innowacyjne na swoich właściwych rynkach – dodaje Marek Dźwigaj.

Wybrane przedsięwzięcia wsparte z funduszu grantów:

•   Opracowanie prototypu podgrzewacza medycznego z wielofunkcyjnym panelem sterującym do podgrzewania płynów infuzyjnych, leków, odczynników, odzieży oraz pościeli szpitalnej, mającego zastosowanie m.in. w blokach operacyjnych, oddziałach intensywnej opieki medycznej, szpitalnych oddziałach ratunkowych. Urządzenie skierowano do seryjnej produkcji.
• Opracowanie nowej konstrukcji i prototypu wózka inwalidzkiego z nowoczesnych materiałów kompozytowych, ze zwiększoną ergonomią, funkcjami indywidualnego dopasowania, z szeregiem usprawnień konstrukcyjnych, jezdnych itp. Projekt zakończony zgłoszeniem patentowym.
• Opracowanie kominka wentylacyjnego o unikalnej konstrukcji z podwójnym systemem odprowadzania skroplin. Projekt zakończony zgłoszeniem patentowym.
• Badanie potencjału ekstraktu z kitu pszczelego w oddziaływaniu na komórki nowotworowe raka jelita grubego. Pomyślne wyniki badań, pozwalają na wprowadzenie wyrobu medycznego na rynek.
• Opracowanie technologii uzdatniania wody oraz mieszanki filtracyjnej w kontenerowej stacji uzdatniania wody. Projekt zakończony zgłoszeniem patentowym.
• Opracowanie technologii modyfikacji zrębków drzewnych poprzez aromatyzowanie (np. aromatem wiśni, jabłoni, śliwy)  służących do grillowania wyrobów mięsnych przy użyciu grilla gazowego. Wyniki badań pozwalają na zastosowanie opracowanej technologii  do produkcji nowego wyrobu.
• Opracowanie i wdrożenie na rynek preparatu o działaniu hipoglikemicznym, stosowanym wspomagająco u pacjentów z cukrzycą. Projekt zakończony zgłoszeniem patentowym.
• Zaprojektowanie, wykonanie i przebadanie prototypu przepływomierza elektromagnetycznego do pomiaru wydajności i ciśnienia wody w zewnętrznych hydrantach przeciwpożarowych. Projekt zakończony zgłoszeniem wzoru przemysłowego.
• Opracowanie koncepcji utylizacji osadów ściekowych przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscu ich powstania oraz opracowanie projektu urządzenia do przetwarzania osadów na kompost.  Projekt zakończony zgłoszeniem patentowym.
• Opracowanie osprzętu wiertniczego do igłofiltrów do montażu na ramieniu koparki gąsiennicowej  za pomocą szybkozłącza. Opracowano i przebadano prototyp urządzenia. Urządzenie gotowe do wdrożenia do produkcji.
• Opracowanie prototypu urządzenia do przechowywania i automatycznej dystrybucji leku zgodnie z założeniami indywidualnej kuracji pacjenta wraz z aplikacją sterującą. Wyniki prac pozwalają na uruchomienie produkcji urządzenia.
• Opracowanie prototypu urządzenia medycznego do zewnętrznej impulsowej neurostymulacji magnetycznej z panelem sterującym, który pozwala lekarzom na dobieranie indywidualnych parametrów zabiegu dla każdego pacjenta. Urządzenie po przejściu procesu certyfikacji zostanie skierowane do produkcji