Vademecum przetargowe – Finansowanie realizacji kontraktów

Firma, która chce pozyskać zlecenie w przetargu musi spełnić konkretne wymagania. Po pierwsze, aby w ogóle wziąć udział w postępowaniu musi wnieść wadium. Następnie, gdy już wygra przetarg, wykonawca musi zagwarantować zamawiającemu rzetelne wykonanie tego zlecenia czyli przestawić tzw. zabezpieczenie należytego wykonania umowy. Dopiero wtedy może przystąpić do realizacji zlecenia. Tutaj pojawia się kwestia – z jakich środków zrealizować wygrany kontrakt.

Kontekst rynkowy

Firmy biorące udział w przetargach na wykonywanie prac budowlanych lub innych zleceń w oparciu o Ustawę Prawo Zamówień Publicznych są uzależnione od zapisów dokumentacji konkursowej dotyczących sposobów rozliczeń danego kontraktu, określających m.in. termin i sposób zapłaty za realizację zlecenia.

Część zamawiających zakłada jednorazową płatność dopiero po wykonanej usłudze  i zakończeniu kontraktu. Inni dopuszczają rozliczenia częściowe po zakończeniu poszczególnych etapów zlecenia. Jednak w obu przypadkach firmy same muszą zadbać o odpowiedni poziom kapitału obrotowego (zapewnienie wystarczających środków finansowych), aby wykonać zadanie w terminie. Brak zapewnienia kapitału obrotowego w odpowiedniej wielkości często może prowadzić do utraty płynności finansowej przez przedsiębiorcę tj. opóźnienia w płatnościach.

Przykład:

Przy założeniu, że umowa dopuszcza częściowe fakturowanie raz na kwartał, a termin płatności faktury wynosi 30 dni, przedsiębiorca otrzymuje środki za wykonaną pracę dopiero po 120 dniach. Tymczasem faktury za materiały czy wynagrodzenia pracownikom muszą być zapłacone  w ciągu 30 dni. Skąd wziąć na to pieniądze?

Formy finansowania kontraktów czyli jak zachować płynność finansową?

Przedsiębiorcy mają dostęp do szerokiego wachlarza możliwości finansowania kontraktów:

• środki własne,
• kredyt w rachunku bieżącym,
• kredyt celowy zabezpieczony kontraktem,
• wykup wierzytelności przez firmy faktoringowe,
• pożyczka pod kontrakt.

 Wady i zalety poszczególnych rodzajów finansowania kontraktów

Środki własne

Pierwszym wymienionym sposobem finansowania kontraktów budowlanych są środki własne przedsiębiorcy. Jest to najprostsza forma umożliwiająca firmom wykonywanie zleceń budowlanych lub innych, jednak wymaga od przedsiębiorców posiadania i zaangażowania często środków pieniężnych o znacznej wartości.

Z punktu widzenia przedsiębiorcy jest to proste i bezpieczne rozwiązanie, ponieważ w przypadku niedoszacowania kosztów lub wydłużających się odbiorów robót budowlanych przedsiębiorca ryzykuje tylko i wyłącznie własnymi środkami. Jednakże  z drugiej strony opieranie się wyłącznie na zgromadzonym przez siebie kapitale ogranicza możliwości rozwoju firmy i podpisywania wyższych niż dotychczasowe kontrakty.

Kredyt w rachunku bieżącym

Gros przedsiębiorców korzysta z kredytów w rachunku bieżącym, które mogą być przejściowo wykorzystywane na opłacanie faktur za materiały budowlane, podwykonawców oraz pracowników. Minusem tego typu rozwiązania jest fakt, że decyzja bankowa jest oparta o dane historyczne, nie uwzględniające potencjału wzrostu przychodów firmy. Zaletą jest stosunkowo niski koszt odsetkowy, który jest ponoszony jedynie w momencie wykorzystania kredytu.

Kredyt pod kontrakt

Banki oferują także dedykowane rozwiązania dla przedsiębiorców w postaci kredytów pod kontrakt. Uzyskanie takiego finansowania poprzedzone jest badaniem kondycji finansowej przedsiębiorcy. Firmy bardzo często są zobligowane do tworzenia biznesplanów i projekcji finansowych dotyczących danego kontraktu, co jest zajęciem czasochłonnym i często wymagającym posiadania wydzielonego działu finansowego.

Faktoring

Kolejną formą finansowania kontraktów jest wykup wierzytelności przez firmy z branży faktoringowej. Rozwiązanie to jest najczęściej stosowane w przypadku kontraktów z rozliczeniami częściowymi, gdyż aby z niego skorzystać przedsiębiorca musi posiadać już wierzytelność (uprawnienie do otrzymania środków pieniężnych za wykonane zlecenie na podstawie wystawionej faktury). Niestety część zamawiających wyklucza w umowie możliwość dokonania cesji wierzytelności z kontraktu, co ogranicza możliwość skorzystania z tej opcji. Minusem tego rozwiązania jest również to, że jest ono często droższe od pozostałych form finansowania. Zaletą za to jest duża sprawność i skuteczność działania firm faktoringowych, dzięki czemu przedsiębiorca jest w stanie szybciej pozyskać środki.

Pożyczka z instytucji finansowej

Inną opcją finansowania kontraktu jest pożyczka z instytucji finansowej. Podstawową przewagą tego rozwiązania nad innymi instrumentami dłużnymi jest elastyczność i indywidualne podejście do każdego kontraktu. Jako przykład takiej elastyczności można podać dowolność sposobu zabezpieczenia spłaty kapitału, najwygodniejszy dla przedsiębiorcy. W przypadku tych pożyczek może to być cesja wierzytelności, weksel in blanco, hipoteka, pełnomocnictwo do rachunku bankowego, zastaw na urządzeniach itp. Ponadto spłaty pożyczki są dostosowywane do danego kontraktu i często przedsiębiorca w trakcie trwania umowy nie musi wydatkować środków pieniężnych na koszty finansowe, gdyż odsetki mogą być naliczone na koniec rozliczenia danego kontraktu. Plusem tego typu finansowania jest to, że pożyczka ta może być łączona z innymi instrumentami finansowymi wykorzystywanymi w czasie realizacji prac budowlanych, jak np. poręczeniem należytego wykonania umowy.

Podsumowując, przedsiębiorca musi indywidualnie podejść do każdej wygranej umowy i zweryfikować możliwości oferowane mu przez rynek finansowy.

Finansowanie realizacji kontraktów – gdzie szukać?

Poniżej przedstawione są miejsca, gdzie można znaleźć informacje o poszczególnych formach finansowania kontraktów na terenie województwa podlaskiego:

• gotówka – wolne środki na koncie przedsiębiorcy,
• kredyt w rachunku bieżącym – banki komercyjne i spółdzielcze,
• kredyt celowy zabezpieczony kontraktem – banki komercyjne i spółdzielcze,
• gwarancje bankowe – większość banków, poszczególne oddziały tych jednostek,
• wykup wierzytelności przez firmy factoringowe,
• pożyczka pod kontrakt – na Podlasiu – Podlaski Fundusz Kapitałowy Sp. z o.o.

Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego zachęca do korzystania z pożyczek pod kontrakt oferowanych przez swoją spółkę zależną – Podlaski Fundusz Kapitałowy Sp. z o.o.