Technologie jutra w zasięgu ręki

Smart City, AI, Przemysł 4.0, Internet Rzeczy to określenia kategorii „Przyszłość dzieje się teraz”. Przed nami największa światowa konferencja Smart City Expo World Congress w Barcelonie, ale też krajowe fora i kongresy poświęcone tej tematyce. Dlaczego właśnie dziś ten temat tak bardzo zyskuje? To nie tylko pogoń za nowinkami technologicznymi, ale przede wszystkim rozwój. Nieunikniony, ale też zrównoważony, oparty o oszczędności i racjonalne gospodarowanie, poprawiający jakość życia mieszkańców. Według jednego z ostatnich badań, przeprowadzonego przez firmę ESI ThoughtLab, wdrożenie technologii inteligentnych miast może zwiększyć PKB per capita mieszkańców o 21% w ciągu najbliższych pięciu lat. Jednocześnie potencjał wzrostu branży dostawców technologii dla smart cities szacowany jest na 24,2%  (CAGR) do 2030r.

Szeroko pojęta cyfryzacja i inteligentny rozwój to szczególnie istotne składowe rozwoju gospodarczego. Jak bardzo niezbędne są w dzisiejszym świecie dobitnie pokazała nam pandemia Covid-19 oraz wojna w Ukrainie. Trudno wyobrazić sobie codzienność bez nowoczesnych technologii. Tym bardziej, że świat stawia przed nami kolejne wyzwania. Zmiany klimatu i kryzys energetyczny, wywołany ostatnim konfliktem zbrojnym, niestety nie są tymczasowymi problemami. To zagadnienia, które wymagają kompleksowych systemowych rozwiązań. Czeka nas wdrażanie alternatywnych źródeł energii, nie mniej istotne są jednak rozwiązania tzw. Smart Grid czyli inteligentnych rozwiązań elektroenergetycznych. Technologie optymalizujące zużycie energii w zakładach produkcyjnych czy miastach jako całych ekosystemach są bardzo ważne, pozwalając lepiej zarządzać rzeczywistymi obciążeniami i planowaniem rozwoju sieci. To z kolei ma szansę zapobiegać tzw. blackoutom czyli odcięciem od zasilania z powodu przeciążenia sieci. Inteligentne rozwiązania zw. energetyką czy transportem zarówno w sektorze prywatnym jak i publicznym mają niebagatelny wpływ również na zdrowie mieszkańców. Automatyzacja procesów na podstawie zebranych danych pozwala na redukcję niepotrzebnych działań i optymalizację planowania. Należy nadmienić, że dzieje się to z dużym udziałem sztucznej inteligencji, która w chwili obecnej potrafi już całkiem trafnie wystawiać prognozy. Przykładem wdrożenia tego typu rozwiązań są systemy ITS – inteligentnego transportu miejskiego, co zdaje się mieć szczególne znaczenie również przy aktualnych cenach paliw. APA Group, jeden z krajowych dostawców rozwiązań ITS, wskazuje nie tylko na realne oszczędności  wynikające z wdrożeń systemów, ale również na zwiększenie bezpieczeństwa, zmniejszenie emisji spalin, poprawę stanu środowiska, lepszą przepustowość sieci dróg oraz przyspieszenie podróży i polepszenie jej warunków.

Tego typu rozwiązanie wdrożono na przykład w Tychach z udziałem środków UE  (https://projekt.its.tychy.pl/). System wymagał instalacji kilkuset kamer i czujników na wszystkich skrzyżowaniach, przebudowy sygnalizacji itp., natomiast w tej chwili jest najnowocześniejszym systemem w kraju, przyjaznym użytkownikom transportu publicznego, pojazdów prywatnych czy rowerzystom. Informuje o miejscach parkingowych oraz niebezpieczeństwach poprzez system zintegrowany ze Strażą Pożarną, Policją czy Pogotowiem, który ekspresowo reaguje na zmiany i usprawnia przepustowość. Co więcej systemy ITS poszczególnych miast mogą być zintegrowane i komunikować się ze sobą.  Niewątpliwie tego typu rozwiązania to przyszłość miast, a doświadczenie pokazuje, że nie tylko wygrywające w światowych rankingach smart cities miasta takie jak Singapur wdrażają najnowocześniejsze systemy.

Smart Grid, ITS to tylko niektóre przykłady praktycznych rozwiązań które będą objęte wsparciem UE. Europa stawia na digitalizację – w latach 2021-27 ponad 20% wszystkich środków pomocowych ma być przeznaczonych na cyfryzację firm i administracji publicznej. Tylko w ramach KPO to kwota 11,46 mld złotych. Ponadto w przyszłym roku ma ruszyć m.in. program Fundusze Europejskie na Cyfrowy Rozwój, będący kontynuacją Programu Polska Cyfrowa, którego cele to:

• budowa społeczeństwa gigabitowego w Polsce,
• udostępnienie zaawansowanych e-usług pozwalających w pełni na elektroniczne załatwienie spraw obywateli i przedsiębiorców,
• zapewnienie cyberbezpieczeństwa,
• rozwój gospodarki opartej na danych, wykorzystującej najnowsze technologie cyfrowe,
• rozwój współpracy na rzecz tworzenia cyfrowych rozwiązań problemów społeczno-gospodarczych,
• wsparcie rozwoju zaawansowanych kompetencji cyfrowych, w tym również w obszarze cyberbezpieczeństwa dla jednostek samorządu terytorialnego i przedsiębiorców.

Działania z zakresu szeroko pojętej cyfryzacji obejmuje też m.in. Program Polska Wschodnia na lata 2021-27 oraz Programy Regionalne. Należy również pamiętać, że KE uruchomiła program Digital Europe, natomiast we wrześniu tego roku do programu dołączona została Ukraina, dzięki temu ukraińskie przedsiębiorstwa, organizacje i administracje publiczne będą mogły uzyskać dostęp do konkursów programu, którego łączny budżet  na lata 2021-27 wynosi 7,5 mld EUR.   

W ramach Digital Europe, po prawie dwóch latach – w czerwcu tego roku, rozstrzygnięty został konkurs Komisji Europejskiej na Europejskie Huby Innowacji Cyfrowych. Europejska sieć ośrodków wspierać będzie przedsiębiorstwa, samorządy i administrację publiczną w procesach związanych z transformacją cyfrową i wdrażaniem inteligentnych rozwiązań. W regionie miano takiego ośrodka otrzymała Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego. To bardzo ważna i bardzo dobra wiadomość dla regionu.

Fundacja jest członkiem ogólnopolskiego konsorcjum Smart Secure Cities, które zrzesza kilkanaście podmiotów m.in. Smart Secure Networks – koordynatora klastra SINOTAIC (Polski Klaster IoT i AI), uczelnie wyższe i parki technologiczne np. Pomorski Park Naukowo-Technologiczny w Gdyni, fundacje i agencje rozwoju regionalnego jak choćby Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego, fundusze typu venture – Invento Capital Sp. z  o.o. oraz klaster cyberbezpieczeństwa CyberMadeInPoland czy Związek Pracodawców Polska Chmura, zrzeszające istotnych graczy na rynku cyberbezpieczeństwa i przetwarzania danych.

W całej Europie powstało 136 takich konsorcjów, w Polsce 11 EDIHów będzie wspierać innowacje cyfrowe. W chwili obecnej jesteśmy na etapie podpisywania umowy z KE, ale już wkrótce oferta skierowana do firm i samorządów będzie obejmować m.in. usługi: test before invest, wsparcie w znalezieniu finansowania wdrażania cyfryzacji, szkolenia oraz indywidualne doradztwo. Działania EDIHów skierowane są zarówno do przedsiębiorstw jak i do podmiotów publicznych.

EDIH Smart Secure Cities to jedyny w Polsce i jeden z dwóch w Europie konsorcjów specjalizujących się w technologiach inteligentnych miast i Internetu Rzeczy. Dzięki doświadczeniu tak wielu firm i instytucji jesteśmy w stanie świadczyć kompleksowe wsparcie w transformacji cyfrowej.

Magdalena Maksimowicz

Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego